Bacasız ekonomi

Fransız Kültür Bakanlığı 2023 yılına ait müzik sektörü verilerini açıkladı şubat ayında. Le Monde iki sayfa yer ayırıp birinci sayfadan verince görmemek imkânsızdı.

Buna göre 2020’de pandemi ile bıçak gibi kesilen bilet satışına dayalı tüm gösteriler fazlasıyla geri dönmüş. Gelirler tavan yapmış. Toparlanma şöyle dursun, rekor rakamlar var.

Biraz bilgi vereyim. Hep İngiltere, Amerika konuşuluyor Fransa’ya dair bu taze veriler dünyadaki kültür ekonomisinin gidişatını anlamak açısından önemli.

Bir defa dikkat çeken, pandemiden sonraki üç yılda komedi gösterileri yani stand up şovlarda inanılmaz artış var. Tüm bilet satışının yüzde yedisini bunlar oluşturmuş. Üçüncü sıraya oturmuş komedyen ekonomisi. Demek ki gülmeye her zamankinden çok ihtiyacmız var. Pop, rock ve reggae konserleri yüzde 12’lik pay ile en büyük ikinci kalem. 2023 yılında Fransa genelinde satılan 53 milyon biletlik pastada ilk sırada tiyatro var. Pay yüzde 23.

Dikkat çeken detaylar şunlar: Rap bilet satışında en sonlarda. Dünyadaki istatistiklere göre de mesela canlı müzik rakamlarına bakıldığında en çok rock konseri bileti satılıyor, en az rap konseri bileti satılıyor. Rap kitlesi yoksul deyip geçemeyiz. 2024 itibarıyla rap, pop müziğin merkezinde. Herkes rap dinliyor ama kimsenin bilet alacak parası yok tablosu bana gerçekçi gelmiyor. Açıklamam şu: Rap kitlesinin hayranlık kriterleri rock kitlesinin hayranlık kriterlerinden farklı.

Altın çağ

Tiyatronun konserlerin önüne geçmesi sürpriz bana göre. Amerika ve İngiltere’de bu kıyaslamada konserler öne çıkar. Fransa bir tiyatro ülkesi ya da bahsettiğim ülkeler kadar konser olmuyor bu ülkede. İkincisi kulağa mantıklı geliyor.

Geleyim sadede: Türkiye’ye dair güncel rakam arıyoruz, bulamıyoruz. TÜİK’te kültür harcamaları başlığı altında televizyon harcaması, kırtasiye gibi kalemler karşımıza çıkıyor. Bilet satışlarıyla ilgili, gösteri sektörüyle ilgili bilgi yok. Eskiden de yoktu, şimdi de yok.

Rakamlara dayanmayan ama kişisel temaslar ve gözlemler sonucu fikrimi söyleyeyim:

Türkiye’de konserler altın çağını yaşıyor. Sanatçılar inanılmaz kaşeler alabiliyor. Ancak bilet satışları zayıf. Biletler dünya standartlarına göre değil ama bizim toplumun alım gücüne oranla pahalı. Dar bir kitle bilet satın alabiliyor. Gösteriler sponsorluklarla gerçekleşiyor. Konser ekonomisinin temelinde bu var. Tiyatro? Çok gelişti. Çok canlı bir alan ama elimizde doğru dürüst veri yok. Bizim kültür bakanlığı da detaylı bir çalışma yaparak bu tabloyu bize ayrıntılarıyla sunmalı. Bu ekonominin bileşenleri bir araya toplanmalı, sorunlar konuşulmalı çüzüm aranmalı. Bacasız ekonomi olan kültürde çok büyük bir potansiyele sahibiz. Ülke inanılmaz renkli, hareketli, dopdolu ama ne ilgilenen var ne önemseyen.

Yeni şarkılar

Ringo Jets’in yeni single’ı “Cehennem Köpekleri”nde şu ara ihtiyacım olan her şey var: Bol gitar, nefis davullar, Lale’nin şahane vokalleri.

Yüzyüzeyken Konuşuruz dönüp dolaşıp 2018 tarihli “Akustik Travma”nın farklı versiyonlarıyla karşımıza geliyor. Yeni şarkı “Biriyim”, o tarihten bugüne yayınlanan ve aynı şarkının farklı versiyonları gibi duran onlarca eserden biri. Sebebi var elbette. Formül çok başarılı.

Palmiyeler’in yeni single’ı “Sadece Sen” romantik bir yaz şarkısı. Plaj çantasında yeri hazır. (Siz bu cümleri yaz playlist’inizde yeri hazır diye okuyabilirsiniz.)